Petrol 135 doları da aştı

Önceki gün 132 dolara ulaşan petrol fiyatları dün de 135 dolara tırmandı.

Dolardaki düşüşle birlikte talebin arttığı petrolün, bu yeni rekorunda ABD’deki ham petrol stoklarının 5 milyon varilden fazla azaldığına ilişkin haberler etkili oldu. Petrol fiyatları sadece mayıs ayında yüzde 20 artış kaydetti.

PETROL fiyatları inanılmaz yükselişine dün yeni bir rekorla devam etti. Önceki gün 130 doları aşarak 132 dolara çıkan petrol fiyatları dün 135 dolara ulaşarak tüm zamanların rekorunu kırdı. Böylece sadece mayıs ayındaki artış oranı yüzde 20 olurken, yılbaşından bu yana görülen artış yüzde 50’de dayandı. Petrolün dünkü rekorunda, dolardaki değer kaybının yanı sıra ABD’deki ham petrol stoklarının azalışı etkili oldu.

Stokların geçen hafta başında 5.3 milyon varil azalarak 320.4 milyon varile gerilediği haberi, petrol fiyatlarındaki artışı hızlandırdı. Stokların yarım milyon varil azalacağı yönündeki tahminlerin tutmayışı, petrolü önce 132 dolara taşıdı. New York piyasasında petrol kapanışı 133 doların üzerinden yaptı. Bu kapanışın ardından fiyatlar hız kesmedi, elektronik işlemlerde 134 doları gören petrol, Asya borsalarındaki işlemlerde 135 doların üzerine çıktı.

Ocak 2007’de 50 dolardı

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) verilerine göre, enflasyona ayarlandığında petrol fiyatları, 1979 yılındaki İran İslam Devrimi’nden bir yıl sonra Nisan 1980’de 101.70 dolarla zirve yapmıştı. Ancak daha sonra 20 dolarlara kadar gerilen petrol fiyatları 2001 yılından sonra yükseliş trendine geçti. Petrole olan güçlü talep ve ABD Doları’nın değerinin düşük olması, 2007 yılının başında 50 doların altında bulunan ham petrol fiyatlarının yükselmesinde önemli rol oynadı. Petrol fiyatlarının hızlı yükselişinde, doların yanı sıra Çin’de dizele olan güçlü talep, üretime ilişkin kaygılar öne çıkıyor.

Fiyatlar nereye gider

Bu aşamadan sonra petrolde fiyatın nereye gideceği konusunda tahminler havada uçuşuyor. Uzmanlar piyasanın yükseliş beklentisini koruduğunu, trendi yakalamak için herkesin petrol aldığını belirtiyor. Bütün fonların petrolün peşine düştüğüne dikkat çeken uzmanlar, talep azaltmadıkça fiyatların yükselmeye devam edeceğini belirtiyor. Yatırım bankası Goldman Sachs, geçen hafta bu yılın ikinci yarısı için ortalama petrol fiyatı tahminini 107 dolardan 141 dolara çıkarmıştı. Goldman Sachs, petrolün varil fiyatının 2010 yılına kadar 200 dolar olabileceğini de açıklamıştı. Bu 200 dolarlık tahminin giderek kendisine daha çok taraftar bulduğunu kaydeden uzmanlar, her olumsuz haberin bir anda fiyatlarda yeni bir rekor oluşturduğuna dikkat çekiyor.

Petrol fiyatları neden artıyor

Doların değer yitirmesi

Doların diğer önemli para birimleri karşısında değerinin düşmesi, dolar varlıklarını nispeten ucuz olarak gören yatırımcıları kaçırıyor. OPEC petrol bakanları petroldeki rekor fiyatlara karşın, enflasyon ve doların bunun etkisini yumuşattığını savunuyor.

Fonların artan ilgisi

ABD Merkez Bankası’nın (FED) faiz indirim sürecine girmesi ve merkez bankalarının piyasalara para pompalaması da petrole yaradı. Emeklilik ve hedge (yüksek riskli) fonlardaki yatırımcıların petrol dahil diğer emtialara yönelmesi fiyatları etkiledi.

Nijerya’da üretim kesintisi

Dünyanın 8’inci büyük petrol üreticisi Nijerya’da petrol üretimi, petrol endüstrisine yönelik saldırılar nedeniyle Şubat 2006’dan bu yana kesintiye uğruyor. Petrol şirketlerine göre, saldırılar ve sabotaj nedeniyle Nijerya’nın günlük 559 bin varil petrol üretimi durdu.

İran’a ilişkin kaygılar

Dünyanın 4’üncü büyük ihracatçısı İran’ın, nükleer programı nedeniyle Batılı ülkelerle yaşadığı gerginlik, petrol tüketicilerinin İran’ın petrol arzına ilişkin kaygılarını artırıyor.

Irak’tan verim alınamıyor

Irak’a yıllardır süren ambargo, savaşın ardından halen süren çatışmalar ve yeterli yatırım olmaması nedeniyle petrol endüstrisinden tam verim alamaması da fiyatların artmasında etkili oluyor.

ABD ve Çin’in talebi

En büyük tüketiciler ABD ve Çin’in petrole olan talebinin büyük etkisi bulunuyor. Küresel petrol talebi büyümesi artış eğilimini sürdürürken, yüksek fiyatların şimdiye kadar ekonomik büyüme üzerinde sınırlı etkisi oldu.

OPEC’in arzı sınırlaması

Dünya petrolünün 3’te birinden fazlasını üreten OPEC, fiyat düşüşünü engellemek için 2006’dan sonra üretimi azaltmaya başlamıştı. Aralık 2007’de günlük üretim kapasitesini değiştirmeme kararı alan OPEC, ’artırın’ çağrılarına rağmen, arzın yeterli olduğunu savunuyor.

Chavez: OPEC değil Amerika sorumlu

VENEZUELA Devlet Başkanı Hugo Chavez, petrol fiyatlarındaki yükselişten, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütünün (OPEC) değil, ABD’nin sorumlu olduğunu savundu. Chavez, başkent Karakas’da yaptığı konuşmada, "Amerikalı yetkililer yüksek fiyatlardan OPEC’i sorumlu tutmaya çalışıyor. Ancak gerçek suçlu ABD’nin petrole olan açgözlü talebidir" dedi. Chavez ABD’yi, dünyayı OPEC’e karşı tutum aldırmaya çalışmakla da suçladı.